Regionale Energie Strategieën in het IJsselmeergebied

Voor de Regionale Energie Strategieën, de zogeheten RES’en, worden op dit moment overal inspraakmogelijkheden georganiseerd. De IJsselmeervereniging wil graag weten wat in de regio’s op dit gebied speelt. Een verslag uit de regio Zaanstreek-Waterland ten Noorden van Amsterdam.

De tafel Zaanstreek Waterland tijdens de RES bijeenkomst Noord Holland zuid in Purmerend

Regionale Energie Strategieën (RES-en)
De overheden werken momenteel in dertig regio’s samen. Iedere gemeente komt met een voorstel voor mogelijkheden voor windmolens en zonnepanelen in haar gemeente en betrekt haar burgers er bij. Dit voorstel wordt ingebracht voor het maken van een concept RES per regio.
Het is de bedoeling dat de colleges van de verschillende gemeenten de concept RES-en in april vaststellen. Daarin worden zoekgebieden voor wind- en zonne-energie aangegeven, nog niet de concrete locaties. De keuzes moeten worden onderbouwd. De concepten worden daarna vrijgegeven voor wensen en bedenkingen en getoetst aan het landelijk beleid. Dus burgers, overheden en andere organisaties kunnen dan hun reacties op het concept geven.
Amsterdam heeft haar voorstel al klaar. Het college heeft zeven gebieden aangewezen voor windmolens, waaronder een strook langs de A10 in Noord. Waterland en IJmeer worden in eerste instantie ontzien.

Participatie
Alle ontwikkelingen om tot een regionale energie-strategie te komen kennen een participatietraject. Overal in het land vinden de komende tijd bestuurlijke tafels, werkateliers, stuurgroepen en stakeholderoverleggen plaats om draagvlak te verwerven.

Om poolshoogte te nemen waren wij op 13 februari aanwezig in Purmerend. Op zo’n inspraakavond zitten eigenaren van het regionale windpark, activisten en politici bij elkaar aan tafel rond een kaart. Ter discussie staan de mogelijkheden voor zonne- en windenergie. Duidelijk wordt gesteld dat het niet de bedoeling is over andere alternatieven te praten dan mogelijke locaties in de regio. De vraagstelling is duidelijk ingekaderd. Op de kaarten zijn de (wettelijke) beperkingen per locatie ingekleurd aangegeven. Over de grijs gekleurde plekken kan nog gepraat worden.

De tafel van Zaanstreek-Waterland tijdens de RES bijeenkomst in Purmerend

Belangentegenstellingen
Bij de groep Zaanstreek-Waterland komen al snel de belangentegenstellingen boven tafel. Op de dijk naar Marken wil de coöperatie voor windenergie de twee bestaande windmolens vervangen door vier turbines die bijna twee keer zo hoog zijn. De bestaande goedkeuring stamt nog uit de tijd van voor de natuurbeschermingswet en Natura 2000, waardoor de twee windmolens indertijd vergund werden. Kan die uitbreiding eigenlijk nog wel? Daar zijn de meningen over verdeeld.
Verder blijkt de gemeente Waterland in haar concept-RES voorbij te gaan aan de Europese Vogel- en Habitatrichtlijn door de beschermde Gouwzee voor te dragen als aanwijzingslocatie voor nieuwe windmolens. Gevreesd wordt voor significant negatieve effecten op de bedreigde vogels die in en rond de Gouwzee hun toevlucht vinden om te foerageren, broeden, rusten of doortrekken, zoals de wilde zwanen, krooneend, kuifeenden en nonnetjes. Stichting Behoud Waterland en de Kwade Zwaan proberen de Gouwzee en het weidevogelgebied van Waterland te beschermen door op de kaart alternatieve locaties te zoeken: op bedrijfsterreinen of langs de hoogspanninglijnen langs de A10.

IJsselmeervereniging
Het belang van een onafhankelijke organisatie als de IJsselmeervereniging wordt alleen maar groter als pleitbezorger voor het behoud van de landschappelijke waarden en de natuur van het IJsselmeergebied in dit traject. Het bestuur heeft de taken verdeeld voor de deelname aan die participatietrajecten en vraagt ook haar leden op het vinkentouw te zitten. Aan de bijeenkomsten wordt meestal alleen bekendheid gegeven in de plaatselijke bladen of op de gemeentepagina op internet. Dus let op de aankondigingen. Er kan onverwacht weer een nieuwe locatie als konijn uit de hoed komen. Ga naar de bijeenkomsten, maak foto’s van de kaarten met aanwijzigingen en breng verslag uit aan het bestuur.


Stand van zaken windenergie uit het jaarverslag 2019

Fryslân:
Het windpark Fryslân is in aanbouw.
In 2018 is ook het definitieve provinciale inpassingsplan (PIP) vastgesteld voor het windpark Nij Hiddum Houw. Dit gaat om negen zeer grote molens aan de Friese kant bij de Afsluitdijk. Samen met de Waddenvereniging heeft de IJsselmeervereniging beroep ingesteld bij de Raad van State. Eind januari 2020 heeft de Raad van State geoordeeld, dat dit plan door mag gaan.

Flevoland:
In 2018 zijn zowel het ontwerp als het definitieve plan gepubliceerd voor het windpark Blauw (het noorden van de polder Oostelijk Flevoland). Langs de dijk tussen Lelystad en de Ketelbrug komen drie rijen zeer grote molens. Met de initiatiefnemers van windpark Blauw zijn afspraken gemaakt over een gedegen onderzoek naar de gevolgen van windparken in het IJsselmeergebied voor vogels. Dit onderzoek zal starten als de bouw van windpark Blauw definitief door gaat (naar verwachting eind 2020). Naar aanleiding van die afspraken is het in 2019 ingestelde beroep ingetrokken.
Naar aanleiding van het windpark Groen (het oosten van Flevoland) is een zienswijze ingediend. In 2019 zijn de definitieve besluiten gepubliceerd. Het bestuur heeft besloten om geen beroep in te stellen tegen dit plan.

Zie Jaarverslag 2019 – Jaarplan 2020 (1323 kB .pdf)